Kleurrijk programmeren met de Ozobot

Er zijn veel manieren om leerlingen aan hun computational skills te laten werken. Maar er zijn er maar weinig die dit op zo’n bijzondere manier doen als de kleine robots van Ozobot! Kleuren spelen de hoofdrol bij deze intuïtieve en veelzijdige robots. Samen met enkele leraren die op bezoek waren in ons Onderwijslab hebben we geëxperimenteerd met de mogelijkheden.

Ozobot: programmeren met een viltstift

Wat de Ozobot zo bijzonder maakt is de manier waarop je deze kunt programmeren: dit doe je namelijk met stiften! Aan de onderkant van de Ozobot bevindt zich een aantal optische sensoren. Deze sensoren herkennen verschillende kleuren. Zo kun je bijvorbeeld een zwarte stift een lijn tekenen die de Ozobot automatisch zal volgen. Het programmeren gebeurt door het tekenen van stukjes gekleurde lijn. Een kleurcode aan het einde van een lijn bestaande uit blauw en rood zorgt er bijvoorbeeld voor dat de Ozobot vanzelf omdraait en weer terugrijdt.

In de praktijk merkten we dat de Ozobot niet altijd de opdrachten even goed uitvoert. Het luistert soms erg nauw om de juiste kleurcodes te tekenen en zelfs dan lukt het niet altijd. Teach2Code heeft gratis lesmateriaal ontwikkeld om te gebruiken met de Ozobot. Vanaf groep 3 kunnen leerlingen al aan de slag. De les bestaat dan uit het schrijven van een letter die de robot vervolgens kan volgen in de juiste schrijfrichting. Een leuke aanvulling op de schrijfles.

Veelzijdig inzetbaar

Naast het programmeren met stiften en kleuren is het ook mogelijk om de Ozobot met een app te programmeren. De app Ozoblockly werkt op dezelfde manier als Scratch: je sleept blokjes code naar een werkblad. Hier combineer je instructies die de robot vervolgens stap voor stap uitvoert. De toevoeging van deze app maakt de Ozobot veelzijdig inzetbaar. Ook voor de hogere groepen.

De Ozobot is beschikbaar in verschillende uitvoeringen. Wij hebben de gewone Ozobot Bit 2.0 en de Ozobot Evo getest. Het grootste verschil tussen deze twee robots is dat dat Ozobot Evo beschikt over een Bluetooth verbindingsmogelijkheid, bewegingssensoren en de mogelijkheid om te communiceren met geluidjes.

Conclusies van de leraren

De meningen van de leraren die aan de slag konden met de Ozobot waren een beetje verdeeld. Aan de ene kant vonden ze de Ozobot heel intuïtief werken. Er zit maar 1 knop op en zonder heel veel uitleg konden ze aan de slag met de robots. Maar na een korte tijd kwamen er ook vragen: ‘Leren leerlingen nu vooral netjes tekenen en werken, of werken ze echt aan het ontwikkelen van computational skills?’

Daar zit wat ons betreft ook een beetje het probleem: in de lessen en lesvoorbeelden wordt de Ozobot in de lagere groepen alleen geprogrammeerd met de kleurcodes. Zelfs de leskaarten die meegeleverd worden met de robots doen het niet altijd goed. Zo rijdt de Ozobot Evo bij de letter ‘a’ eindeloos rondjes, in plaats van dat hij netjes de schrijfwijze volgt.

De app waarmee de Ozobot geprogrammeerd kan worden levert meer mogelijkheden op. Helaas ondervonden we veel problemen met het laden van de code op de Ozobot. Dit gebeurt namelijk door de Ozobot tegen het scherm van je laptop of tablet aan te houden. Onder de sensoren van de Ozobot flitsen dan allemaal kleurtjes die de Ozobot-code naar de robot schrijven. Helaas ging dit niet echt makkelijk en bleek ook na een firmware-update dat de Ozobot er een beetje van in de war raakte. Een ander nadeel is dat het nodig is om in te loggen in de app van Ozobot Evo om de programmeeromgeving Ozoblocky te gebruiken. Dat is niet heel ingewikkeld, maar vooral onhandig. Daarnaast is de app alleen in het Engels te gebruiken.

Kortom, ook ik heb gemengde gevoelens als het gaat over de Ozobot. Aan de ene kant is de robot supergebruiksvriendelijk en zijn de mogelijkheden heel groot. Met name als je leerlingen zelf een verhaal laat bedenken en aan de slag gaat met de stiften. Maar aan de andere kant is de robot soms erg eigenwijs en niet zo makkelijk te gebruiken. De nauwkeurigheid die nodig is om de robot goed te programmeren maakt het voor kleine kinderen uit de lagere groepen erg lastig om met de juiste kleurcodes opdrachten te geven. Tijdens de les wil je zeker weten dat het materiaal wat je gebruikt ook goed werkt. Het kostte mij in ieder geval nog teveel tijd om de Ozobot op de juiste manier te laten werken.

Ik ben heel benieuwd naar de ervaring van anderen en jullie mening over deze robots.